Boris Spassky's Best Games I door Tibor Karolyi
In dit artikel:
De Hongaarse schaakmeester en auteur Tibor Karolyi heeft met zijn boek *Boris Spassky’s Best Games I* een gedetailleerd portret geschetst van de carrière van Boris Spassky tot 1968, het jaar vóór zijn wereldkampioenschap. Dit recent verschenen eerste deel is onderdeel van een tweedelige introductie over Spassky, voortkomend uit Karolyi’s eerdere werk over Fischer en de historiciteit van wedstrijden tussen Fischer en Spassky.
Het boek begint met een biografisch hoofdstuk waarin de zware jeugd van Spassky aan bod komt. Zo overleefde hij als kind ternauwernood het beleg van Leningrad en groeide hij op in armoede nadat zijn vader het gezin had verlaten. Opmerkelijk is de vergelijking tussen Spassky en Fischer, waarbij Karolyi herhaaldelijk hun schaaktechnische prestaties naast elkaar zet, hoewel dit voor het boek niet strikt noodzakelijk was.
Vanaf zijn elfde jaar viel Spassky op bij de Sovjetautoriteiten door zijn schaaktalent en ontving hij een staatstoelage. Ondanks deze steun werd hij geen aanhanger van het communistische regime. Karolyi behandelt Spassky’s toernooien, partijen en belangrijke gebeurtenissen in chronologische volgorde, waarbij het verhaal eindigt in 1968 — net nadat Spassky zich voor de tweede keer had gekwalificeerd voor een match om het wereldkampioenschap tegen Petrosian.
In dit tijdvak overstemde Spassky bijna alles binnen het schaaklandschap: hij won onder meer het wereldjeugdkampioenschap, de Sovjettitel, enkele Olympiades en prestigieuze toernooien zoals de Piatigorsky Cup. In de analyses belicht Karolyi 103 van Spassky’s opmerkelijkste partijen, waarin vooral zijn kracht in het middenspel en zijn onconventionele maar doeltreffende zwarte openingen tijdens de match tegen Petrosian naar voren komen.
Karolyi laat zien hoe Spassky ook spectaculaire momenten kende, zoals een opmerkelijke 16e zet in een play-off partij tegen Averbach in 1956 die de zwartspelende partij behoedde van een nederlaag, evenals zijn gedurfde pogingen om te winnen in cruciale fases. Daarmee geeft het boek een genuanceerd beeld van Spassky, die vaak geassocieerd wordt met rustige remises maar juist zijn titelvestiging zorgvuldig opbouwde.
Het boek onderscheidt zich door de combinatie van biografische achtergrond, grondige schaakanalyse, en een chronologische aanpak. Toch ontbreekt een bibliografie, wat enige onduidelijkheid schept over de bronnen van Karolyi’s informatie, en een overzicht van Spassky’s openingsrepertoire zou de inhoud verder hebben versterkt. Het tweede deel wordt verwacht om het verhaal van Spassky als wereldkampioen voort te zetten.
*Boris Spassky’s Best Games I* telt 344 pagina’s en is uitgegeven door Quality Chess in 2024. Het boek is beschikbaar in paperback (€27,99) en hardcover (€32,99) en bevat tevens handige indices van namen en partijen, wat het een waardevolle aanwinst maakt voor liefhebbers van schaakgeschiedenis en partijen uit het hoogtijdperk van het Sovjetschaak.