In de schijnwerpers: Anish Giri

In dit artikel:

Anish Giri blikt terug op een drukke periode waarin hij zowel succes als teleurstelling meemaakte: hij won de FIDE Grand Swiss en plaatste zich daarmee voor het Kandidatentoernooi, maar zijn optreden in de World Cup liep minder goed af. In het interview verklaart hij waarom die uitkomst hem evenzeer frustreerde als hij hem tevreden stemde, en wat hij leert over zijn eigen spel, voorbereiding en de veranderende schaakwereld.

Grand Swiss: veel kansen, smalle beslissingen
Giri noemt de Grand Swiss een vreemd mengsel van geluk en gemiste kansen. Hoewel hij uiteindelijk als eerste eindigde en zich kwalificeerde voor de Kandidaten, ervoer hij veel partijen waarin hij volgens engines of in praktische zin winstkansen had, maar die niet verzilverd werden. Hij beschrijft meerdere voorbeelden (Mishra, Svane, Firouzja, Salem, Maghsoodloo) waar korte momenten of zeer specifieke zetten het verschil hadden gemaakt. Die ervaringen leverden hem frustratie op, maar hielden hem ook agressief en scherp zodat hij in de slotronde alsnog voldoende scoorde.

World Cup: enkel fout of goede voorbereiding genoeg?
In de World Cup trad Giri vrijuit aan omdat zijn plek in de Kandidaten al veilig was; dat zorgde in het klassieke gedeelte voor vrijer spel en een winst in de tweede ronde. In de derde ronde liep het fout tegen Alexander Donchenko, die naar Giri’s inschatting uitstekend had voorbereid en hem uit het toernooi speelde. Giri benadrukt dat de World Cup bijzonder wreed is: één verloren match betekent eliminatie, en veel tegenstanders uit lagere ratinggroepen zijn jaar-in-jaar-uit scherp en intensief voorbereid omdat dit hun belangrijkste kans is. Dat maakt het toernooi extreem onvoorspelbaar en zwaar.

Waarom het soms misgaat: mens versus machine
Een belangrijk thema is waarom Giri soms winstvoordelen niet converteert. Hij legt uit dat veel van zijn ‘winststellingen’ voortkomen uit computeranalyse — situaties waarin een engine een plus aangeeft maar de menselijke route naar winst uitermate smal of complex is. Vaak is er maar één exacte variant die winst garandeert; die moet eerst door de mens worden gevonden en daarna langdurig worden uitgevoerd. Daarnaast heeft Giri een breed openingsrepertoire en vertrouwt hij sterk op computerberekeningen; daardoor bereikt hij posities waarvan hij niet altijd volledig begrijpt waarom ze gewonnen zijn. Dat contrast tussen intuïtieve mens en rigide engine-lijn verklaart deels zijn patroon van gemiste beslissingen. Tegelijk relativeert hij dat veel topspelers dezelfde problemen kennen: het is in het moderne topschaak normaal om kansen niet te verzilveren.

De nieuwe generatie en het effect van engines en coaching
Giri schetst hoe het schaak leren en voorbereiden in de afgelopen tien, vijftien jaar is geëvolueerd: engines, cursussen en academies (onder meer die rond Vishy Anand) maken dat talenten sneller en efficiënter op hoge niveaus komen. Basiskennis, zoals eindspeltechniek, is bij jonge spelers veel steviger aanwezig. Dat leidt tot hevige concurrentie: vele jonge spelers bereiden zich doelgericht wekenlang voor op toernooien als de World Cup, terwijl ze in club- of bondskampioenschappen soms minder intensief oefenen. Het gevolg is dat underdogs vandaag veel scherper en beter voorbereid zijn dan vroeger.

Sterktes, zwaktes en vergelijking met toppers
Giri plaatst zijn eigen kwaliteiten genuanceerd: hij ziet zichzelf als tactisch scherp, met een sterk positioneel begrip in vergelijking met veel hedendaagse toppers, en als een speler met uitstekende openingsvoorbereiding. Tegelijk erkent hij dat hij niemand heeft van wie hij zegt dat hij daarin ongeëvenaard is — in bijna alles is Carlsen sterker, volgens Giri. Toch heeft Giri tegen Carlsen laten zien dat zijn combinatie van voorbereiding en solide spel kan renderen: hij heeft Carlsen tweemaal in klassieke partijen verslagen, en presteerde ook sterk tegen andere wereldkampioenen (Tata Steel 2023 noemt hij als zijn beste sportieve toernooi, waarin hij Carlsen en Ding Liren versloeg).

Kandidaten: voorbereiding, mentale veerkracht en geen duidelijke favoriet
Met het oog op het komende Kandidatentoernooi benadrukt Giri dat dit toernooi psychologisch en competitief anders is dan reguliere events: er gaat veel meer tijd in zitten, de stress is hoger, en bereiden is intensief. Volgens hem kun je mentale zwaktes niet altijd in enkele maanden repareren; ervaring en aanleg spelen mee. Over favorieten zegt hij dat geen van de acht volgens hem uitgesproken favoriet is — op papier heeft Nakamura ratingvoordeel en Caruana de carrièreprestaties, maar in de praktijk is alles mogelijk. Gukesh, de winnaar van de vorige Kandidaten, bewees dat iedere deelnemer kan winnen.

Speelstijl en prioriteiten
Giri beschrijft zichzelf als resultaatgericht: hij kiest vaak de meest betrouwbare zet boven de spectaculairste. Daardoor heeft hij minder flamboyante “kunstzinnige” partijen dan sommige andere grootmeesters, maar behaalt hij consistente resultaten. Financieel vrijgesteld en in een levensfase waar hij nog wil pieken, zegt hij volledig te focussen op professioneel klassiek schaak. Pensioen of een vroegklinkende overstap naar rapid/blitz ziet hij later wel gebeuren, maar voorlopig wil hij alles geven om zover mogelijk te komen — met als concrete volgende uitdaging de voorbereiding op de Kandidaten.

Kort samengevat: Giri combineert scherp schaak en moderne voorbereiding met een eerlijk besef van zijn beperkingen. Zijn recente Grand Swiss-winst toont veerkracht en opportunisme; zijn World Cup-uitstap bevestigt hoe klein de marges zijn in knock-out en hoe cruciaal mentale en praktische vaardigheden zijn naast pure calculatie.